Ahoẹmwonma Na Ye Ẹmu Tee
by Abubakar Adam Ibrahim
First published in English as Painted Love in the Ankara Press Valentine’s Anthology, 2015
Translated into Edo by Omoyemwen Toni Anne Uwaifo
Narrated in Edo by Omoyemwen Toni Anne Uwaifo.
Vbe nọ ya muẹ muẹ Ogiẹ, ọ emwin ne ọsi ere ne ọna suẹnrẹn gha hoẹmwẹn ọ. Ẹghẹ ni, okhuo ni winna zevbe Ehouse Officer vbẹ owa ọghẹ isimwiengbe. A na wa gba ruẹ omo bọ lele ikpia ni mwẹn igho vbe Abuja. Avbẹ Ikpia ni, na gha ho ni yan rhiẹ ye owa ze vbẹ okhuo, sokpan ọma kue ye iyan re.
Ẹghẹ hia ne Yaro ya o ẹmwọn, emwin nẹ oyere ogha e vbe nẹ ọya muẹ muẹ ogiẹ. Vbe nọ ya muẹ muẹ ogiẹ na, o na do ye vbe naghẹ vbe ne oven ya la dian vbe ẹdẹ ọghẹ ekaladerhan. Ogiẹ ne omokhuo na fẹ ko muẹ muẹ ẹghẹ hia, ọ emwin nẹ Yaro ka mi vbe egbe ẹ, vbe ẹdẹ ne okao nọwa deghẹ vbọ wa khian la eseminar ọghẹ ọmọ kevbẹ iye ni yan gha ru vbẹ owa ọghẹ isinmwiengbe, vbẹ emwan hia tota nẹ. Ọmọ okhuo na ghi tota, ọna gha yẹ emwin no se yẹ obọ deba ikpigho nẹ ọrẹ uru ya ku. Yaro nagha hoe wẹẹ ọmwan na ma khẹ ọbaebo hie hie, o nagha hoe we, iwinna nọ
khẹ kẹ o ẹrẹ iwinna ọdọlọ ẹmu.
Ọghi rẹ ẹghẹ ikẹtin vbẹ nene eseminar, ọmokhuo ni n awa khian buẹ Yaro, ọghi sue obọ ene, Ona wee: “Inara atiemwen, gi ma koko ya wọn ecoffee.”
Ọghi wa muẹ muẹ ogiẹ, ọna wa kue yọ.
Ọye sẹ igba eva ni yan ya koko wọn ecoffee vbẹ ẹghẹ ne iran riri ya miẹ obọ vbẹ isi iwinna, deba oho ẹdẹ nọ ya gha orẹ ẹmwọn ya segbe emwin nẹ ose ye obọ agobọ, ọteghi kha m egbẹ weẹ, gele gele, yẹn hoẹmwẹn ọbaebo nọ ehouseofficer vbe owa oghe isinmwiengbe na tie National Hospital.
Vbe nọ ye oyaya ya ruẹmwin, eri egbe vbe ya muẹ vbe emwin hia nẹ ọru. Eriọ vbe ya sa ukpogie vbe namiẹ we ta kpe ẹgogo. Ẹdẹ ọkpa ghi re, ọ nawa yẹ ẹmu ughu ghan ke nọ fọ fua ya sẹ nẹ ọba, ya tee egbe eken nẹ orẹ ugha ọghẹ Yaro.
Ẹghẹ nọ ghi ya se owa, ẹghẹ ni okẹ ya rue buan nẹ, ọna do vba e vbọ ye ẹmu nọ fọ fua ban ban ban ya tee egbe eken nọ ghi kẹ ẹre.
“Osalobua nẹ ọre erinmwin, Inara, ọmwen ọmwen we khin, kai, de emwin nu ghi vbe una, Saboda Allah?”
Ẹmu n yọ agha winna na samwen lele aro ehia, sokpan, ọna ye gha muẹ muẹ ogiẹ, ọna weẹ “ugha we na te ye gbẹẹ gbe, ọna de owa ye vbe na ghẹẹ owa ọghẹ isinmwiengbe. We ghẹ vbe nọ ghi ye he nia, eban ọkhẹ eke nẹ ọmwan ye. Lare, ye obo kaẹn.” Na ta na, ọviẹ obọ lae uru nẹ, mi miẹ aro, fẹko muẹ uhun yan ewe, egbe na ghi wa wuẹ Yaro, ma ghi mẹtin muẹ ohu.
Ẹghẹ ni yan ghi ya ruẹ emwin odor vbe amwen fo nẹ, Yaro na do ghẹ nenẹ ugha kaka bọ, ọghi ghẹ erẹ fo nẹ, ọna fẹko fie ghẹ uhun e, muẹ muẹ ogiẹ da egbe ẹ.
Uki eva ghi gbe ra nẹ, ọna wa ghẹ lẹga ugha Yaro, ghẹ ẹmu ughu ghan nẹ ore egbe eken, ghe igho ẹmila nẹ orẹ odukhunmwun, ghẹ avbẹ uko nẹ o ya tee ne ne ugha, ọna gbẹtin sotọ, ọte ghi kha ruẹ, “ I gha mẹtin gha rẹ owa na ya sẹ etebitẹ”.
“Ẹmwanta nọ, gha re emwan nia”, ọghi te ọna nẹ, ọna vieobọ la uru
Ọna wa fie aro wa, “I mẹtin. Ikhian kpa. Ade ghẹ U rẹn ototọ emwin ni ta ra?”
Vbe ẹghẹ na, ọ ya de ba avbẹ ọbaebo ni ya rue iyọbọ vbe eke nẹ olighi ye. Iran na gie gha rie Esudan kevbẹ ọma ren ẹghẹ ne ọya de.
“Mẹ kue nu ukpa, I gua lọ we.”
“Iran na ọ gualọ mwẹn se.”
“Gele, gele, I hoẹmwẹn ruẹ”
ọma khuẹn niẹ, ọna munu so suẹ
“Ọnmwen mwẹn Inara”
Ọna ghẹ vbẹ aro nọ mie eke na ghẹ de ghẹ tọ ba ta, ọna do rue “akhian vbe odọ, erhia te yaguẹ okhuo guan? Adeghẹ tuwẹ khian te gele rhiẹ mwẹn, eri ẹre uwẹ khian te ya nọ mwẹn?”
“Sokpan e ẹre ọden me gbe. I hoe ni rhiẹ rue, ni ma gba rọ khian.”
Ọghi mu unu so sue ẹre unu ne, ọna kha ma e ruẹ, “Uwẹ te obọ rue eren weẹ ẹegbe ọmwan vbe ni mẹ ye ukhian ronmwẹn, kevbẹ, ihoe ni ya ruẹ iyobọ ni iran vbe Edarfur.”
Ugbẹn so, ọ yagha khuẹn ni ẹrẹ avbẹ ebe no gha gbẹn giẹ vbe Edarfur. Ẹghẹ no bun, ẹzede khuẹn niẹn hie hie rhunmwuda einternet ma mo obọ gha ma vbe ẹghẹ no bun. Ugbẹn so, ọ nagha rhumwunda ọma miẹ obo vbe iwinna. Ẹghẹ nọ ghi ya gben ebe giẹ, ọna tama ẹrẹ ekpa ọmọ okpia ne khere nẹ iran yẹ osisi fi. Ọmọ na, iwinna nọ muẹ na gha ẹre iwinna ahianmwẹ ọghẹ, ere iwinna ọghẹ vbe ne egbe khian ya raan hẹ. Ọmọ ni ghi wu ne, ọna ghi fan ne nẹ ahianmwẹ nọ tin fua. Ọna wẹẹ, yen ma yayi we ọkhe kẹ na gbalọ emwin rọkpa ye otọ, ọkhọn ne ọgha e emwin na hoẹmwẹn ọrẹn. Ọni, ọghi gha e ebe nẹ ọghi gben giẹ kie kie.
Avbẹ ọbaebo ne iran gba winna na ghi gha kha ma we, odon gbe, iran na vbe gha ta ma weẹ, ẹghi ghọghọ, we, emwin iwinna ọkpa ọ wa muẹ ren.
Ọna nẹ iran wee, “lare o, eriọ khe kẹ nọ gha ye, ẹmwen iwinna ọkpa okheke nọ te gele mumwen?”
Ẹdẹ ọkpa ghi re, ọna gha re owa ọghẹ oko- ẹho na tie ẹrẹ Echarles De Gaulle, vbe orie ẹvbo na tie ere Ontario ya yẹ econference, ọghi wa ghe, ghee e vbe uwẹ ẹbu ni.
“Edoctor Yaro, aro uwẹ, ukpo eva kevbẹ ede erenren yan ekigbesiyeha gbera nẹ. Uwẹ wa ye mose.”
“Erenren yan ekigbesiyeha? Ọni rie ma weẹ, uwẹ wa ka ẹrẹ inu ẹdẹ nẹ ọre gbera nu ya kpa se mwen gha ẹ.”
“Tuwẹ ghi wa ye wẹnrẹn”. Ọna gha ye emwin nẹ ọse ye obọ ya ku, vbe gha muẹ muẹ ogiẹ vbe ne ọka ru yi.”
Uwẹ wa ye mose Inara. Uma ghi gbẹn ebe gu mwẹn dẹ”
“Hmm, ẹ ere naa na, emwan ni ma gba winna vbe MSF ni khin, I ma riẹ Ebangui,”, ona gha gbe aro ghi iyeke ya ghẹ emwan ni iran gba khian.”
“Ẹrẹn, iren wee, okuo rẹ evba.”
Ọ na fie ghẹ uhun.
“Lahọ, gha fẹko”
“Ihọn”
“Ẹmwẹn rue da mwen ẹghẹ hia.”
“I tẹ weẹ umia mia mwẹn nẹ, mẹ hoe weẹ, ugha rhiẹ okhuo nẹ. Okhuo nọ mose, nẹ ọmwen uyinmwe nọma.”
“I ma mia mia we, ẹghẹ ni na ta weẹ, I hoẹmwẹn we, ẹti ba gha ta e.”
“Ẹmwẹn rue da mwen, ukhian mẹtin ren vbe nọ da mwẹn se he”
“De erhiọnọ, bu mwẹn gha de nia, ni gi ẹma we weẹ, ahoẹmwẹn ọmwan ọghi me, ẹre ni khian ya gbalọwe ye otọ”.
Ọ na ba giẹ sokpan amẹ evbe re aro, “Umẹtin rhiẹ mwẹn. Ọmwan esi wẹ khin. Me nẹ omwẹn omwẹn, ni ghẹ ya ye ẹmu nẹ ọba ya ra ibata we ra e oko-oto we ẹdẹ ọkpa.’
Vbe ọ miẹ ecard, ọ na khama wẹ yẹn gha tiẹ ẹrẹ vbẹ ọgha sẹ Ecentral African Republic.
Ọ na khẹ khẹ khẹ, email ma re, izọla eha na do gbe ra. Ọ na gha deẹ ephone yi vbe obọ, sokpan ọma tie ẹrẹ. Ọgualọ vbe Efacebook, sokpan, ọma miọ.
Ẹdẹ ọkpa ghi re, vbẹ ukpo ọkpa ghi gbe ra nẹ, iyen vbẹ Ọmọ okhuo nẹ iran gba rọ na lovbiẹ gha ghe ẹkpẹtin ughe. Ọmọ okhuo na winna vbẹ ọwa ọghẹ aza, ọ gbẹ ibata nọ yo vbe na ghẹ esisi. Ọmọ okhuo na, na gha ho n ọye ẹmu nẹ ọfua ọkpa ya tee egbe ekẹn vbe ugha eẹ. Iran ghi wa koko ghe ECNN vbe ẹkpẹtin ughe, ọghi wa ghe ghẹ Inara vbẹ eke na bọ kherhe nẹ ẹmwan nẹ okuo khu hien owa re. Ọ na dae wa wee Inara mẹtin khian vbe nọ khonren- ọmwan rọkpa rae emwin rokpa da yi.
Ẹdẹ ọkpa ghi wa re, vbe ẹdẹhan, vbe uki iweha gbe ra nẹ nọ ya miọ vbe ẹkpẹtin ughe, ọ na họn vbe ọmwan se obọ vbe ẹkhuẹ ere. Ọghi se ẹvba, ọna do vba e vbeọye eto ẹrẹ yaku, ẹmwin nẹ ọse ye obọ kpogho le le.
“Umiẹ okhuo ọvbe ne ra?”
“Heeno, heen ẹghi khian te ta”
“Uma rhiẹ ne neẹ okhuo?
“Heeno”
“Vbọ ze”
“Ọ na gha ho ne ọye ẹmu nọfua ọkpa ya tee egbe ekẹn ugha mwen.
Ẹghẹ ni ọghi ya muẹ muẹ ogiẹ, na ghi do noọ ere weẹ” Vbọ ze nu ma na do gualọ ọmwen?”
“I ma ẹrẹn eke nẹ ugha ye, ima vbe ẹrẹn de ghẹ ute hoe ni do gualọ ruẹ, sokpan ẹghẹ hia iya hoe we, ugha gualọ mwẹn re”.
“Egbe ma zẹdẹ ọkho ruẹ. Mẹ re nẹ nia a, de oma mwẹn ere vbe ne ahoẹmwẹn ọmwan ẹya gbalẹ ọmwan he”.